Waar sprookjes écht zijn

Zoveel jaar later ben ik het die voorleest over de kikkerkoning of de Bremer stadsmuzikanten aan mijn zoontje, dat nog graag vertoeft in de wondere werelden van de gebroeders Grimm. Wanneer ik de kans krijg de Duitse Sprookjesroute te rijden in een camper, gaat Seppe natuurlijk mee. Ik trommel ook mijn papa, Philippe, op. Het is moeilijk te zeggen wie van beiden het meest enthousiast is. De Grimm-route is 600 km lang, van de geboorteplaats van de Grimms in Hanau (Hessen) tot Bremen (Nedersaksen). Wij doen een iets kortere versie daarvan op vijf dagen.

Dag 1: ‘Wat heeft u grote oren!’

Route: Herbstein - Alsfeld - Schwalmstadt - Frielendorf

Er was eens… de stad Alsfeld, in Hessen. De ochtendzon schijnt over de schilderachtige vakwerkhuizen en idyllische straatjes. Ze vormen het perfecte decor voor het Sprookjeshuis, een gebouw uit 1628. Tal van Grimm-sprookjes zijn er te bekijken en beluisteren in de verschilende kamers van dit prachtige vakwerkhuis. Je kan het niet missen: Raponsje werpt uit een raam haar lange vlecht naar beneden.

In de Obergasse gaan we zitten op het terras van Oma’s Café Stubb. We genieten er van koffie en limonade. Voor de zoetekauwen is er taart in overvloed.

We stellen onze gps in op de plaats Schreecksbach en rijden door Roodkapjesland. Het meisje met de rode cape noch wolven krijgen we te zien, maar wel een glooiend landschap vol akkers en bloemen. We houden kort halt in Schwalmstadt, de geboortestad van Roodkapje. We lopen er even rond en treffen standbeelden van Roodkapje en haar wolf, van de zeven geitjes en hun boze wolf. De beelden hebben niet echt de meest idyllische plekjes in de stad gekregen, maar spreken wel tot de verbeelding van onze kleuter.

Halte voor de nacht

Onze tweede overnachtingsplek is een voltreffer, net als de eerste in het Hoher Vogelsbergnatuurpark in Herbstein. We parkeren de camper op het groene domein van Wohnmobilpark Silbersee in Frielendorf. Opa en kleinzoon nestelen zich onder de luifel van de camper en – hoe kan het ook anders – er worden sprookjes uit het Grimm-boek verteld. Zelf zorg ik voor een gezonde portie campingkost. Ik zet me bij mijn reisgenoten aan ons kampeertafeltje-dekje. We worden getrakeerd op een mooie zonsondergang en slapen die nacht lang en gelukkig.

Dag 2: ‘Kukeleku, onze gouden jonkvrouw zien we nu’

Route: Frielenhof - Hessisch Lichtenau - Hanstein - Hann. Münden

We beginnen de dag met een wandeling langs het uitgestrekte meer, waaraan de camperplek ligt. Het is er rustig. Hier en daar gebeurt wat voorbereidend werk voor wanneer straks het toeristisch seizoen begint. Dat start rond half mei. Bootjes, speeltuinen, terrasjes en zelfs een heuse rodelbaan verwachten binnenkort heel wat bezoekers.

Later die dag verwelkomt Vrouw Holle ons in een park in Hessisch Lichtenau. Seppe heeft het beeld als eerste gezien en loopt er enthousiast naartoe. Sinds gisteravond weet hij hoe Vrouw Holle de goede zus beloont voor haar harde werk en hoe de luie zus overgoten wordt met pek en pluimen. We laten onze camper achter op een ruime parkeerplaats naast het park en volgen de wegwijzers naar het Vrouw Holle Museum, het Holleum, in het oude stadhuis. Dat is jammer genoeg gesloten wanneer wij aankomen. Voor een bezoekje ben je hier welkom op zondagnamiddag. Wij besluiten dan maar om de themawandeling te doen. Die brengt ons door de gezellige straatjes met scheve vakwerkhuizen en is niet te lang, dus goed te doen met een kleuter en een opa.

Wanneer we de ruïne betreden van het kasteel Hanstein in het gelijknamige dorp in het uiterste westen van de bondsstaat Thüringen, zie ik mijn reisgenoten transformeren in Ridder Seppe en Ridder Philippe. Opgetogen en met zin voor avontuur maken ze zich de gangen eigen van wat ooit een prachtig sprookjeskasteel moet zijn geweest. Het uitzicht vanaf de toren is meer dan de moeite van de klim waard. We kijken uit op de bergen van het Thüringer Woud en het Hoher Meissner Massif. Er is geen specifiek sprookjesverhaal verbonden aan deze plek, maar de kans dat Jacob en Wilhelm Grimm hier inspiratie haalden voor hun verhalen is bijzonder groot. In kasteel Hanstein worden nog jaarlijks middeleeuwse spelen gehouden. Ik zoek mijn middeleeuwers bij elkaar en we trekken verder noordwaarts over de Grimm-route, Nedersaksen in.

De Fulda, de Werra en de Wezer zijn drie rivieren die samenkomen aan wat ‘een van de zeven mooist gelegen steden ter wereld’ zou zijn: Hannoversch Münden, of Hann. Münden voor de vrienden. Het oude stadsgedeelte is charmant en nodigt uit om te kuieren door de kleine straatjes. Wij gaan op zoek naar het stadhuis om de klokgevel te bewonderen. Enkele keren per dag klinkt hier muziek en komen er sprookjesfiguren tevoorschijn.

Halte voor de nacht

Die avond parkeren we ons huis op wielen aan de rand van de stad op de camperplaats Am Weserstein. Niet meteen de gezelligste plek, maar wel dichtbij en voorzien van alle nodige camperservice. Het is fris en we installeren ons binnen. De eenvoud van het leven in een camper werkt verrijkend. We doen gezelschapspelletjes, lezen boeken en voeren fijne gesprekken.

Dag 3: ‘Honderd jaar zal ze slapen’

Route: Hann. Münden - Kassel - Hofgeismar - Oberweser Weissehütte

 Vandaag staat Kassel op het programma, de hoofdstad van de Duitse Sprookjesroute en de stad waar de gebroeders Grimm dertig jaar lang gewoond hebben. We starten met een bezoek aan het Bergpark, dat gelegen is rond het Slot Wilhelmshöhe uit 1700. Het park is tegen de helling aangelegd en bestaat uit terrassen en watervallen, goed voor een opname in de Unesco-werelderfgoedlijst. Vanaf half mei stromen de fonteinen. Een wandeling door dit mooie stukje groen loont de moeite.

We willen de gebroeders Grimm en hun wereld wat beter leren kennen en bezoeken daarom het museum Grimmwelt. Een pareltje. Met interactieve presentaties, artistieke installaties, beeld en geluid word je hun sprookjeswereld in geleid. Zowel Seppe als mijn papa is erg onder de indruk van dit museum. Grimmwelt noemen ze later een van de hoogtepunten van onze roadtrip.

We rijden weer naar het noorden, naar Hofgeismar. Daar vinden we in het Rheinhardswalt zonder moeite en zonder doornenwildernis het slot Sababurg of het kasteel van Doornroosje. Het 14de-eeuwse kasteel is vandaag een hotel. Aan de voet van het kasteel ligt een mooi dierenpark. Hier zien we eindelijk echte wolven. En damherten en wapiti’s en nog andere dieren, onder meer op de kinderboerderij. Het park, dat het hele jaar door verschillende activiteiten organiseert, is een welgekomen afwisseling tussen de historische stadjes, zeker als je met kinderen op pad bent.

Halte voor de nacht

We blijven die dag tussen de dieren zitten. Ook op onze camperplaats Weissehütte staan paarden en schapen te grazen. Op enkele andere campers na is de weide leeg en we gaan aan de slag met Seppes frisbee, terwijl mijn papa een praatje maakt met de vriendelijke eigenaars van de camperplek.

Dag 4: ‘Alle kinderen uit het stadje hoorden hem’

Route: Oberweser Weissehütte - Bodenwerder - Hameln - Meineringhausen

Is het een vogel? Is het een vliegtuig? Nee, het is een baron. Hij vliegt door de lucht op een kanonskogel, schiet zeven patrijzen met één schot, trekt zichzelf aan zijn vlecht uit een moeras en valt dwars door de aarde van de Etna tot de Stille Zuidzee. Als je hem mag geloven, tenminste.

Wanneer de baron op een kanonskogel de vijand bespioneert, springt hij midden in de lucht over op een andere kogel in omgekeerde richting om veilig terug te keren in zijn kamp. Het is een van de vele straffe en internationale volksverhalen die Hieronymus Carl Friedrich Freiherr von Münchhausen zichzelf toedichtte. Geen verzinsel van de Grimms, maar een historische figuur uit de 18^de eeuw, die in het Russische leger veldtochten tegen de Turken meemaakte en zijn toehoorders de meest ongeloofwaardige verhalen vertelde. In Bodenwerder staat het geboortehuis van de fantast, een museum en een speeltuin waar je zelf op een kanonskogel kan gaan zitten. In heel de stad zijn er links en rechts beelden te zien van de baron. Vanwege zijn knotsgekke avonturen zijn kinderen dol op dit personage en is het een plezier om in Bodenwerder rond te wandelen.

De camper staat op wandelafstand geparkeerd en we hebben ondertussen al gemerkt hoe welkom camperaars hier zijn. Zo goed als overal vinden we aangepaste parkings en camperplaatsen met de nodige voorzieningen.

Hamelen (Hameln) is onlosmakelijk verbonden aan de beroemde rattenvanger. Het volksverhaal, gebaseerd op waargebeurde feiten in 1284 en bekend gemaakt door de gebroeders Grimm, vertelt over een rattenvanger die naar Hamelen wordt geroepen om een heuse rattenplaag te verhelpen. Wanneer hij echter door het stadsbestuur niet betaald wordt voor bewezen diensten, lokt hij met zijn toverfluit meer dan honderd kinderen mee. Ze verdwijnen allemaal. Overal in de stad zie je verwijzingen naar deze sage. Van een standbeeld tot een museum.

Halte voor de nacht

Onze laatste avond brengen we door op een kleine, maar charmante camperplaats in Meineringhausen: de Hobby Wiese. Opnieuw leest opa voor aan Seppe uit het sprookjesboek. Ik vind het heerlijk te zien hoe deze sprookjesroute zijn fantasie nog meer prikkelt en hij honderduit zelf begint te vertellen over de baron von Münchhausen, de toch wel een beetje griezelige rattenvanger en andere sprookjesfiguren.

Dag 5: ‘Spiegeltje spiegeltje aan de wand’

 Route: Meineringhausen – Waldeck

Na ons ontbijt trekken we naar Waldeck om er een kijkje te nemen in het grote kasteel van de Elfenkoning. Slot Waldeck is in prima staat en je kan er zelfs logeren in een hotel. Er is ook een restaurant en een museum dat meer vertelt over de geschiedenis van het kasteel, dat een tijdje een vrouwengevangenis was. In de zomer kan je met een kabelbaan naar het klimmen, maar ook met de camper is het makkelijk bereikbaar. De Elfenkoning zelf staat je op te wachten aan de voet van het kasteel.

We sluiten onze roadtrip af in het dorpje Bergfreiheit, het zogenaamde Sneeuwwitjedorp. Een prachtige witte beeldengroep van Sneeuwwitje en de zeven dwergen trekt onze aandacht op een groot grasveld. Niet ver vandaar gaan we op bezoek in het huis van de dwergen. We lopen er door de keuken met gedekte tafel en in de slaapkamer zien we de zeven kleine bedjes van de dwergen. Als je geluk hebt, is Sneeuwwitje er ook om je verhalen te vertellen. De dwergen houden open huis van woensdag tot zondag, vanaf 15 uur. De andere dagen zijn ze – hey ho – aan het werk. En nu moeten wij weer naar huis: it’s home from work we go! Spijtig, want we waren graag langer in deze sprookjeswereld gebleven.

Dat is wat heel deze trip met ons deed: ons meenemen naar een andere wereld die tot de verbeelding spreekt. Niet elke plek op de lange Sprookjesroute is altijd de moeite waard, dus het is aan te raden om je op voorhand goed voor te bereiden en er de bezienswaardigheden uit te kiezen die je het meest boeien. Alleszins is het prettig de bondsstaten Hessen en Nedersaksen te doorkruisen: de streek is groen en mooi en we hebben op heel fijne camperplekken gelogeerd. Laat je vooral leiden door het enthousiasme van je (klein)kinderen op ontdekking langs de Grimm-route. En wees dankbaar om de inspanningen van de 19^de-eeuwse taalkundigen die een grote rijkdom aan volksverhalen en verbeeldingskracht bewaard hebben voor komende generaties. Onze cultuur zou een stuk armer geweest zijn zonder hen.

Alle informatie: www.deutsche-maerchenstrasse.com/en/de-maerchenstrasse-sprookjesroute